Kilitleme, Kenetleme ve Sızdırmazlık
Kilitleme, kenetleme ve sızdırmazlık uygulamaları, emniyetli bağlantı elemanları için neden önem taşır?
Basit bir cıvata, vida, somun, saplama, tapa vb. bağlantı elemanları sanayiinin temel taşlarındandır. Teknoloji endüstrilerinin günümüzde sürekli değişen istek ve taleplerini göz önünde bulundurduğumuzda bağlantı elemanlarının hiç de basit olmadıklarını, tam aksine sayısız ve farklı şekillerde sunulduklarını görmekteyiz. Teknoloji endüstrilerinin oluşturduğu bu istek ve talepler bağlantı elemanları sanayisinin de sürekli olarak yeni teknikler geliştirmesine ve yeni uygulamalara gidilmesine zorlamaktadır.
Cıvata, vida, saplama veya somun bir bağlantının yapılabilmesi için yeterli elemanlar olarak görülseler de aslında bağlantının korunması için istenilen ve talep edilen başarıyı birçok farklı alanda sağlayamamaktadırlar. Montajı yapılan bağlantı elemanının gevşememesi istenilir. Ancak bağlantı elemanı kullanıldığı yerlere göre vibrasyon, titreşim, salınım, gerilim, yağlar, termal ve mekanik şoklar v.b. gibi etkenlere maruz kalır. Sonuç olarak ta bu etkenler bağlantı elemanının gevşemesine uygun bir ortam oluştururlar.
Oluşan gevşeme sorunlarının önüne geçebilmek adına çözüm olarak kimyasal üreticileri de bağlantı elemanlarına uygulanan kilitleme, kenetleme ve sızdırmazlık sağlayan mikrokapsüllü kaplamalar geliştirmişlerdir.
Mikrokapsüllü Kimyasal Kilitleme, Kenetleme ve Sızdırmazlık Uygulaması
Yapıştırıcı içeren mikrokapsüller, diş tutucu ürünün içerisinde dağınık halde ve farklı boyutlarda bulunurlar. Cıvata, vida, somun, saplama, tapa v.b. gibi bağlantı elemanlarının dişlerine (pasolarına) resimde gösterildiği şekilde uygulanır ve kürlenmesi beklenilir. Diş tutucu ürünün içerisindeki mikrokapsüller bağlantı elemanının montajında uygulanan tork ile patlayarak dişleri birbirine yapıştırarak kilitleme, kenetleme ve sızdırmazlık sağlar. Bu uygulama ile kaplanmış bağlantı elemanlarının raf ömrü 20°C ila 25°C’lik ısıda 4 yıldır.
Bu ürünün diğer bir özelliği de montajı yapılan bağlantı elemanının tekrar kullanılmasına olanak tanımasıdır. Montajı yapılan bağlantı elemanının bazen de-monte edilip tekrar monte edilmesi gerekir. Bağlantı elemanının monte edildiğinde sıkıca kilitli, de-monte edildiğinde ise tekrar sıkıca monte edilerek kilitlenmesini bu diş tutucu ürün sağlamaktadır. Bağlantı elemanlarının uygun torklara yüksek dayanıklılık göstermesine, monte edilen elemanın birkaç defa de-monte edilip tekrar monte edilmesine diş tutma özelliğini yitirmeden olanak sağlar. Fransa’da ve farklı birkaç ülkede üretim yapan Orapi firması 458 Pre-Applique ürünüyle bu alanda hizmet vermektedir. Ülkemizde Pulsar Kimya San. ve Tic. A.Ş. olarak bu ürünü portföyümüzde satışa sunmaktayız.
Orapi 458 Pre-Applique Teknik özellikleri
- Renk ve görünüm : Mavi sıvı
- Viskozite – akışkanlık : 80 cPs
- Çalışma sıcaklığı : -50°C / +100°C
- Boşluk doldurma (min. / max.) : 0,05 mm / 0,30 mm
- İlk donma süresi – film tabakası : 10 – 25 dakika
- Tam donma süresi – son donma : 24 – 48 saat
- Metrik 10 (M10) – 3/8” inç çelik cıvatalarda gevşeme mukavemeti : < 10 N.m.
Kilitleme, Kenetleme ve Sızdırmazlık İçin Mikrokapsüllü Kaplamalar
Bağlantı elemanlarında mikrokapsüllü kaplamalar gün geçtikçe yaygın bir hal almaktadır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi bağlantının sağlanması bağlantı elemanı üreticilerinin sorumluluğundaysa yapılan bağlantının korunması ve güvenli olması bağlantıyı yapan üreticinin verdiği garanti olmalıdır. Geçmiş dönemlerde yurtdışındaki bazı bağlantı elemanı üreticileri satışa sundukları bağlantı elemanlarını garanti kapsamında alıp montajı yapıldıktan sonra gevşeme yapan, açılan ve yerinden düşen bağlantı elemanları için yüksek tazminatlar ödemiştir. Günümüzde ise bağlantı emniyetini bahsetmiş olduğumuz kilitleme, kenetleme ve sızdırmazlık sağlan mikrokapsüllü kaplamalarla sağlayarak bu sorunlara çözüm bulmuşlardır.
Mikrokapsüllü Kaplamalar Nerelerde Kullanılır?
Başta otomotiv olmak üzere elektronik, dayanıklı tüketim eşyaları, tesisat gibi birçok alanda kullanılır. Bilgisayarlarda, cep telefonlarında, elektronik aletlerde ve hatta gözlüklerde bulunan ve çok kolay gevşeyen ufak vidalar için kilitleyici, kenetleyici ve sızdırmazlık sağlan kaplama uygundur. Ayrıca matkaplarda, kompresörlerde kullanılan düşük devirli motorlarda, klima, soğutucu ve dondurucu kompresörlerindeki bağlantı elemanları da vibrasyon ve şoka maruz kaldıklarından dolayı mikrokapsüllü kaplamalarla kaplanır.
Mikrokapsüllü kaplamalar kilitleme, kenetleme, sızdırmazlık, sealing, gerilim, salınım ve tork gerekliliklerine uygunluğu göz önüne alındığında bu kaplamaların birden çok ihtiyaca cevap verdiği ve de bağlantı elemanları ile bütünlük kazandığı gözlemlenmektedir.
Amerika ve Avrupa ülkelerinde kullanımı çok yaygınlaşan, bir çok üretimin vazgeçilmez ürünü olan kilitleme, kenetleme ve sızdırmazlık sağlayan mikrokapsüllü kaplamalar ülkemizde de yavaş yavaş tanınmaya ve kullanılmaya başlamıştır. Ülkemizde de güvenli bağlantı elemanı üretiminin artması; montajın yapıldığı şekilde kalması istenilen, gevşeme ve sızıntıların oluşması durumunda hayati sonuçlara yol açabilecek olan bağlantı elemanları için geliştirilmiş olan ve aynı zamanda da korozyona karşı dirençli olan mikrokapsüllü kaplamaların tüm sanayilerimiz için vazgeçilmez olmasını diliyoruz.
Yazar: Murat Yeşildağ